آیتالله آقا مجتبی تهرانی میگوید : ماه شعبان ، ماه پیغمبر است ؛ حال او میخواهد بندگان را شستوشو داده و وارد دریای رحمت کند ، پس از ما میخواهد که ما با استغفار و توبه ، به او کمک کنیم تا او ما را شستوشو دهد .
دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی همزمان با فرارسیدن ماه شعبان ، شرح حدیثی از امام حسین(ع) توسط این مجتهد فقید را منتشر کرده است که برای عموم علاقهمندان ذکر میشود .
* با استغفار، پیغمبر را کمک کنید !
روی عن الحسین بن علی (ع) قال : الِاسْتِدْرَاجُ مِنَ اللَّهِ سُبْحَانَهُ لِعَبْدِهِ أَنْ یُسْبِغَ عَلَیْهِ النِّعَمَ وَ یَسْلُبَهُ الشُّکْر .
این روایت از امام حسین (ع) نقل شده است که حضرت فرمودند : استدراج از ناحیه خداوند نسبت به بندهاش ، به این معنا است که خدا « نعمتی » را به سمت بنده میفرستد و سرازیر میکند و از آن طرف ، « شُکر » را از او میگیرد .
*معنای «استدراج »
من در گذشته روایات متعدّدی را در ارتباط با « رابطه میان حوادث و گرفتاریها با معصیت و گناه » خواندهام که اینجا ، جای مطرح کردن آنها نیست ؛ ولی در این روایت بحثی راجع به استدراج داریم که یکی از دلایل گرفتاریهای انسان را در بر دارد ، امام حسین در این روایت ، استدراج را معنا میکنند که گاهی خدا به بندهاش نعمت میدهد ، ولی از آن طرف بنده ، شکر نعمت را به جا نمیآورد ؛ این به خاطر آن است که خداوند حالت شکرگذاری را از بنده سلب کرده است .
*چرا « استدراج » ؟!
اینجا سؤال پیش میآید که چرا خدا چنین میکند و حال شکر را از بندهاش میگیرد ؟ او که نعمت را به بنده میدهد ، توفیق شکر را هم به او بدهد ! یعنی چه که او نعمت را بدهد ولی توفیق شکر را از او بگیرد ؟ چرا خدا توفیق شکر را از بندهاش میگیرد تا او نتواند شکر نعمت را بهجا آورد ؟ اصلاً چهطور میشود که خدا با بندهاش چنین میکند ؟
*ناشکریِ انواع نعمتها
حالا من خواهم گفت ، چه طور میشود که استدراج پیش میآید . البته بنده اینجا نمیتوانم زیاد روایت بخوانم و به نقل یک روایت بسنده میکنم . در روایتی از امام صادق (ع) آمده است که گاهی خدا به بندهاش نعمتی را میدهد ، او هم آن نعمت را در راه معصیت خرج میکند و با آن گناه میکند .
منظور از نعمت هم در این روایت فقط پول نیست ؛ چشم ، گوش ، دست ، پا و تمام قوای انسانی ، نعمتهایی است که خدا به انسان داده است . نعمت ، فقط پول و اسکناس نیست ! چشمهایتان را باز کنید و نعمتهایی را که خدا داده است ، بشناسید ! نعمت ، متّصله و منفصله دارد که تمام سرتاپای انسان و آن چیزهایی که متعلّق به او است را در بر میگیرد ، این یعنی اینکه « ای انسان ! همه وجودت و متعلقات وجودت ، نعمتهای خداوند است » . اگر انسان نعمتی را در راه حرام مصرف کند و گناه کند ، خدا به او مهلت میدهد تا استغفار کرده و از این گناهها توبه کند !
*استدارج راهی به سوی « کفر»
این چیزهایی که من میگویم ، متن روایت امام صادق است . چون خیلی فرصت ندارم ، همه روایت را نمیخوانم . آیه قرآن هم این مطالب را دارد و میفرماید : «إِنَّما نُمْلی لَهُمْ لِیَزْدادُوا إِثْماً» ، خدا مهلت میدهد تا ببیند آیا تو استغفار میکنی یا نه ! اگر استغفار کردی مسألهای پیش نمیآید ، امّا اگر استغفار نکردی ، خدا نعمتش را تجدید میکند ؛ یعنی نعمت را دوباره به تو میدهد . اینجا دیگر تو توفیق شکرگذاری نداری و در حقیقت ، خدا این توفقی را از تو سلب کرده است . این بیحساب نیست که خدا به بندهای از بندگانش نعمت میدهد و در عین حال ، توفیق شکرگذاری را از او سلب میکند .
وقتی بنده گناه کرد و به جای عقاب ، نعمتهایش زیاد شد ، کمکم با خودش فکر میکند که چرا این همه گناه میکند ولی هیچ اتّفاقی نمیافتد ؟! نکند خبری نیست ؟! اصلاً شاید حلال و حرامی ، نعوذبالله در کار نیست ! از اینجا است که انسان به وادی کفر کشیده میشود .
*چرا وضع کفّار خوب است؟!
خود شما هم دارید میبینید که کفّار وضع مادّیشان خوب است ؛ این به خاطر همین مسأله استدراج است . اگر کسی بگوید : کفّار با توجه به اینکه این همه گناه و فجور میکنند ، چرا باز هم وضعشان خوب است ؟ جوابش این است که خداوند آنها را مبتلا به استدراج کرده و توفیق شکرگذاری را از آنها گرفته است . این به ضرر آنها است .
*ریشه گرفتاریهای مسلمین
مسلمانها هم از این جهت مانند کفّار هستند که اگر نعمت به آنها برسد و آن را در راه غضب الهی مصرف کنند ، خدا برای توبه به آنها مهلت میدهد ، اگر توبه کردند که هیچ ، وگرنه توفیق شکرگذاری از آنها سلب شده و دچار استدراج میشوند . گرفتاریهای ما هم از همین جا نشأت میگیرد که ما نعمتها را ، نعوذبالله در راه گناه صرف میکنیم و بعد مبتلا به انواع گرفتاریها میشویم تا بیدار شویم و استغفار کنیم . این گرفتاریها نیز ، پسگردنیهایی است که خدا برای باز شدن چشم بندهاش میزند که بنده بگوید : خدایا غلط کردم که نعمتت را در بیراهه خرج کردم !
حال اگر نعمت را در مسیر غضب الهی خرج کردیم و وقتی هم که خدا برای بیدار شدنمان ما را به گرفتاریها مبتلا کرد ، باز هم چشمهایمان باز نشد و توبه و استغفار نکردیم ، اینجا است که دچار استدراج شده و نعوذبالله به وادی کفر کشیده میشویم ! من صریح میگویم تا جای هیچ بحثی باقی نماند .
*جایگاه و ویژگی ماه شعبان
*« استغفار کردن » کمک به « رحمةللعالمین » است !
امّا این مباحث را گفتم که یک تذکّر بدهم . ماه ، ماه شعبان است . ماه ، ماه استغفار است . ماه ، ماه پیغمبر اکرم است . ما در روایات داریم که حضرت فرمود : «أَلَا إِنَّ شَعْبَانَ شَهْرِی فَرَحِمَ اللَّهُ مَنْ أَعَانَنِی عَلَى شَهْرِی» ،
ماه شعبان ، ماه من است ؛ خداوند کسی را که در این ماه به من کمک کند ، رحمت کند ! این یعنی چه ؟
پیغمبر چون رحمةللعالمین است ، کارش این است که برای همه ما رحمت باشد و همه ما را مورد رحمت قرار دهد ؛ ماه هم ، ماه پیغمبر است ؛ حال او میخواهد بندگان را شستشو داده و وارد دریای رحمت کند ، پس از ما میخواهد که ما با استغفار و توبه ، به او کمک کنیم تا او ما را شستشو دهد .
*ماهِ شستشوی نبوی
پس این ماه ، ماه شستشو است ؛ ماه شستشوی نبوی است . ماهی است که پیغمبر امّتش را از گناهان شستشو میدهد و پیش خدا شفاعتشان را میکند . بیایید هر چه که ، نعوذ بالله ، کفران نعمت کردیم و بعد از آن هم استغفار نکردیم ، الآن چشمانمان را باز کنیم و استغفار کنیم .
*تناسب « آداب ماه شعبان » با « خصوصیّات صاحب ماه »
لذا شما ببینید ، در اعمالی که به عنوان آداب این ماه وارد شده است ، اوّل روزه آمده است ، دوم یک استغفار ذکر شده است و سوم هم باز استغفار وارد شده است . به مفاتیحالجنان مراجعه کنید ! برای این ماه دو استغفار ذکر شده است ؛
یکی اینکه انسان هر روز هفتاد بار بگوید : «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَسْأَلُهُ التَّوْبَةَ»
از خدا استغفار میکنم و از او طلب توبه دارم ؛
و دیگری اینکه هر روز هفتاد بار بگوید : «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِی لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الرَّحْمَنُ الرَّحِیمُ الْحَیُّ الْقَیُّومُ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ»
از خدایی که جز او خدایی نیست ، مهربان و بخشنده است ، زنده و پاینده است ، طلب مغفرت میکنم و توبه میکنم ، اینها به خاطر آن است که این ماه ، ماه تطهیر نبوی برای امّت خویش است و پیغمبر میخواهد امّتش را تطهیر کند . این کار با استغفار امّت ، بر پیغمبر آسان میشود .
سلام.خیلی ممنون که بیاد ما بودید.انشالله زیارتتون قبول باشه.فردا چهارشنبه همایش انتخاباتی سعید جلیلی در ورزشگاه حیدرنیا برگزار میشه.رای ما جلیلی