زیارت عاشورا: نسخه ای برای تمام دردها / فضیلت زیارت عاشورا

         

زیارت عاشورا: نسخه ای برای تمام دردها

فضیلت زیارت عاشورا

از شیخ طوسی در کتاب مصباح نقل شده است: حضرت باقرعلیه السلام فرمود: «هر که زیارت کند حسین بن علی علیه السلام را در روز دهم محرم، تا آن که نزد قبر آن حضرت گریان شود، خدا را در روز قیامت با ثواب دو هزار حج و دو هزار عمره و دو هزار جهاد - که ثواب آن ها مثل ثواب کسی باشد که در خدمت رسول خدا صلی الله علیه وآله و ائمه طاهرین علیهم السلام حج و عمره و جهاد کند - ملاقات نماید».

راوى: فدایت شوم، برای کسی که در شهرهای دور از کربلا زندگی می کند و امکان حضور در نزد قبر آن حضرت را ندارد، چه ثوابی است؟

حضرت فرمود: «هر گاه چنین باشد، به صحرا یا بر بالای بامی رود و به سوی قبر آن حضرت اشاره نماید و سلام عرض کند و در نفرین کردن بر قاتلین آن حضرت کوشش نماید و بعد از آن، دو رکعت نماز کند (و این اعمال را در اوایل روز، پیش از زوال آفتاب انجام دهد) سپس گریه کند بر حسین علیه السلام و کسانی را که در خانه اش هستند به گریستن بر آن حضرت امر کند و در خانه ی خود، مجلس عزاداری و اظهار جزع بر مصیبات آن حضرت بر پا کند. و به یکدیگر در مصیبت حسین علیه السلام تعزیت گویند. من برای ایشان بر خدا ضامنم، هر گاه این عمل را انجام دهند، به همه ی آن ثواب ها برسند.»
زیارت عاشورا، حدیث قدسى

در فضیلت زیارت عاشورا، همین بس که از سنخ سایر زیارات نیست که به ظاهر از انشا و املای معصوم است (هر چند از قلوب مطهر ایشان چیزی جز آنچه از عالم بالا می رسد، صادر نمی شود.)

این زیارت از احادیث قدسیه ای است که به همین ترتیب، از زیارت و لعن و سلام و دعا، از حضرت احدیّت به جبرئیل امین و از او به خاتم النبیین صلی الله علیه وآله وسلم رسیده است (و به حسب تجربه، مداومت در خواندن آن در چهل روز یا کمتر، در برآورده شدن حاجات و نیل به مقاصد و دفع دشمنان بی نظیر است.)

صفوان می گوید: امام صادق علیه السلام به من فرمود:

بر خواندن این زیارت (عاشورا) مواظبت کن. پس به درستی که من، ضامن قبولی زیارت کسی هستم که از دور و نزدیک، این زیارت را بخواند، که سعی او مشکور باشد، سلام او به آن حضرت برسد و محجوب نماند و حاجت او از طرف خدا برآورده شود و به هر چه که خواهد برسد و خدا او را نومید نگرداند.(1)

رسیدن به خواسته ها و حوائج

صفوان گوید: حضرت صادق علیه السلام به من فرمود:

ای صفوان! هر گاه تو را نزد خدای متعال حاجتی بود، پس زیارت کن ابا عبدالله حسین علیه السلام را به این زیارت، در هر مکانی که هستی و بخوان دعای بعد از آن را و از پروردگار خویش حاجتت را بخواه، زیرا برآورده و مستجاب خواهد شد. خداوند متعال در وعده ای که به رسول خود داده، خلاف نفرموده است.(2)

سفارش ولی عصرعلیه السلام

در حکایت تشرف جناب حاج سید احمد رشتی به خدمت حضرت ولی عصر - ارواحنا فداه - در سفر حج، آن حضرت فرمود: «چرا شما عاشورا نمی خوانید؟! عاشورا! عاشورا!!.»(4)

زیارت عاشورا، چاره بلا

مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی می فرمود:

اوقاتی که در سامرا، مشغول تحصیل علوم دینی بودم، اهالی سامرا به بیماری وبا و طاعون مبتلا شدند، و همه روزه عده ای بر اثر این بیماری از دنیا می رفتند. روزی عده ای از اهل علم در منزل استادم مرحوم سید محمد فشارکی جمع بودند. ناگاه مرحوم آقا میرزا محمد تقی شیرازی تشریف آوردند و صحبت از بیماری وبا شد، که همه در معرض خطر مرگ هستند.

مرحوم میرزای شیرازی فرمود: اگر من حکمی کنم آیا لازم است انجام شود یا نه؟ همه ی اهل مجلس پاسخ دادند: بلى. فرمود: من حکم می کنم که شیعیان ساکن سامرا از امروز تا ده روز، مشغول خواندن «زیارت عاشورا» شوند و ثواب آن را به روح حضرت نرجس خاتون، والده ی ماجده ی حضرت حجت بن الحسن علیه السلام هدیه نمایند، تا این بلا از آنان دور شود. اهل مجلس، این حکم را به تمام شیعیان رساندند و همه، مشغول خواندن زیارت عاشورا شدند.

از فردای آن روز، تلف شدن شیعیان به وسیله ی طاعون متوقف شد و همه روزه، تنها عده ای از اهل تسنن می مردند به طوری که مسئله بر همه آشکار گردید. برخی از اهل تسنن از آشنایان شیعه ی خود می پرسیدند: سبب این که دیگر کسی از شما تلف نمی شود چیست؟ به آنها گفته بودند: زیارت عاشورا. آنها هم مشغول زیارت عاشورا شدند و بلا از آنها هم برطرف گردید.»(4)

ای کاش هر روز زیارت عاشورا می خواندم

عالم جلیل، شیخ عبدالهادی حائری مازندرانی از والد خود (حاجی ملا ابوالحسن) نقل کرده است که من حاج میرزا علی نقی طباطبایی را بعد از رحلتش در خواب دیدم و به او گفتم: آیا آرزویی دارى؟ گفت: یک آرزو دارم و آن این است که چرا در دنیا هر روز «زیارت عاشورا» نخواندم.

رسم سیّد این بود که در تمام دهه ی اول محرم، زیارت عاشورا می خواند، ولی بعد از مرگ، افسوس می خورد که چرا در تمام ایام سال، موفق به این زیارت نبوده است.(5)

علامه امینی و زیارت عاشورا

دکتر محمد هادی امینی - فرزند علامه - می نویسد:

پس از گذشت چهار سال از فوت پدرم، در شب جمعه ای قبل از اذان صبح، پدرم را در خواب دیدم و او را بسیار شاداب و خرسند یافتم. جلو رفته و پس از سلام و دست بوسی گفتم: پدر جان در آن جا چه عملی باعث سعادت و نجات شما گردید؟

فرمود: فقط زیارت ابا عبدالله الحسین علیه السلام.(6) سپس فرمود: پسر جان! در گذشته بارها تو را یادآور شدم و اکنون نیز توصیه می کنم که «زیارت عاشورا» را به هیچ عنوان ترک مکن.

روشی آسان برای خواندن زیارت عاشورا(7)

مولا شریف شیروانی به سند خود از امام دهم، علی بن محمد هادی علیه السلام نقل می کند: کسی که زیارت عاشورا بخواند و هنگامی که به عبارت لعن رسید یک مرتبه بگوید: «اللهم العن اول ظالم ظلم حق محمد و آل محمد و آخر تابع له علی ذالک. اللهم العن العصابه التی جاهدت الحسین و شایعت و بایعت و تابعت علی قتله» و صد مرتبه بگوید: «اللهم العنهم جمیعاً».

و عبارت سلام را نیز این گونه بگوید:

«السلام علیک یا ابا عبدالله و علی الارواح التی حلت بفنائک علیک منی سلام الله ابداً ما بقیت و بقی اللیل و النهار، و لا جعله الله آخر العهد منی لزیارتکم»

و صد مرتبه بگوید: «السلام علی الحسین و علی علی بن الحسین و علی اولاد الحسین و علی اصحاب الحسین»؛ مثل آن است که تمام صد لعن و صد سلام را از اول تا به آخر خوانده باشد.(8)

پی نوشت ها

1) مفاتیح الجنان، چاپ اسوه، ص 760.

2) همان، ص 773.

4) داستان های شگفت، شهید دستغیب، ص 316.

5) سید علی موحد ابطحى، زیارت عاشورا و آثار شگفت آن، ص 16، به نقل از کتاب تذکره الزائرین.

6) البته برای رفع این شبهه که سایر اعمال و آثار و تألیفات علامه امینی چه می شود؟ باید گفت: برخی از کارها از جمله تألیفات علمی چون جزء مجردات عقلی است در برزخ و عالم قبر قابل پاداش نیست و پاداش آنها به روز قیامت موکول می گردد. لذا شاید بیشترین عملی که در برزخ برای علامه امینی مؤثر بوده، زیارت امام حسین علیه السلام بوده است، هر چند ثواب سایر اعمال که در برزخ قابل ارائه است نیز، به ایشان رسیده است. منتها مؤثرترین آنها همان زیارت عاشورا بوده است.

7) بهتر است انسان در صورتی که به اندازه ی کافی وقت دارد، لعن و سلام های زیارت عاشورا را به طور کامل بخواند و در صورتی که با کمبود وقت مواجه است به صورت فوق عمل کند. قابل ذکر است انسان می تواند زیارت عاشورا را بخواند و لعن و سلام های آن را در طول روز و در مواقع بیکاری مثلاً داخل اتوبوس و راه رفتن و... بخواند.

8) زیارت عاشورا و آثار شگفت آن، به نقل از: الصدف المشحون، ص۱۹۹

---

فضیلت زیارت عاشورا

در فضیلت زیارت عاشورا روایاتی ذکر شده است که ما در اینجا برخی از آنها را می آوریم.

روایت اول

شیخ طوسى در کتاب مصباح المجتهد از محمد بن اسماعیل بن یزبع و او از "صالح بن عقبه" و او از پدرش و او از امام باقر(علیه‎السلام) روایت می‎کند که فرمود: هر کس حسین بن على (علیهماالسلام) را در روز عاشورا - دهم محرم - زیارت کند و نزد قبر آن حضرت گریان شود روز قیامت خداوند را با ثواب دو هزار حج و دو هزار عمره و دو هزار جهاد ملاقات کند، آن هم ثواب حج و عمره و جهادى که در خدمت رسول اکرم و ائمه طاهرین(علیهم‎السلام) بوده باشد.

راوى می‎گوید: عرض کردم فدایت شوم براى کسى که در شهر یا کشور دیگریست و نمى‎تواند در آن روز خود را به قبر آن حضرت برساند چه ثوابى خواهد بود؟

حضرت فرمودند: اگر چنین باشد به صحرا یا بالاى بام خانه خود رود و با اشاره به سوى قبر آن حضرت، سلام داده و بر لعن قاتلان آن حضرت جدیت کند، و بعد دو رکعت نماز بخواند و این کار را هنگام برآمدن روز قبل از ظهر انجام دهد، آنگاه هم خودش در مصیبت آن حضرت گریه کند و هم اگر ترسى نداشته باشد امر کند تا خانواده او نیز بر آن حضرت گریه کنند و در خانه‎اش مجلس ‍ مصیبتى برپا کرده و مصیبت حضرت سیدالشهداء را به یکدیگر تعزیت گویند. من ضامن می‎شوم کسى که این عمل را انجام دهد خداوند تمام آن ثواب‎ها را به او عنایت فرماید.

راوى عرض کرد چگونه یکدیگر را تعزیت بگوییم؟ فرمود بگویید:

اعظم الله اجورنا بمصابنا بالحسین علیه‎السلام و جعلنا و ایاکم من الطالبین تباره مع ولیه الامام المهدى من آل محمد علیهم‎السلام؛ یعنى خداوند اجر ما را به سوگوارى بر حسین(علیه‎السلام) بیفزاید و ما و شما را از خونخواهان او همراه با ولى خود امام مهدى آل محمد(علیهم‎السلام) قرار دهد.

آنگاه حضرت فرمودند: اگر می‎توانى آن روز از خانه بیرون مرو که روز نحسى است و حاجت مؤمن برآورده نمى‎شود و اگر هم برآورده شود میمون و مبارک نخواهد بود.

روایت دوم

صالح بن عقبه و سیف بن عمیره نقل می‎کنند که علقمة بن محمد الخضرمى گفت: به امام باقر (علیه‎السلام) عرض کردم دعایى به من تعلیم فرمایید که اگر از نزدیک زیارت کردم بخوانم و دعایى که اگر از دور اشاره به سلام کردم بخوانم .

حضرت فرمودند: اى علقمه هر گاه تو اشاره به سلام نمودى و دو رکعت نماز را خواندى هنگام اشاره به آن حضرت بعد از تکبیر این قول - زیارت عاشورا - را بگو . پس اگر تو این زیارت را خواندى دعا کرده‎اى به آنچه که ملائکه زائر حسین دعا می‎کنند و خداوند صد هزار هزار درجه براى تو می‎نویسد و مانند کسى هستى که با امام حسین(علیه‎السلام) شهید شده و در درجات آنها شرکت کرده باشد و براى تو ثواب زیارت هر پیغمبر و رسول و هر زائرى که امام حسین(علیه‎السلام) را زیارت کرده نوشته شود.

بعد از نقل زیارت علقمه می‎گوید: امام باقر(علیه‎السلام) به من فرمودند اگر بتوانى هر روز در خانه خود این زیارت را بخوانى تمام این ثواب‎ها براى تو خواهد بود.

روایت سوم

شیخ در مصباح از محمد بن خالد طیالسى و او از سیف بن عمیره نقل می‎کند که گفت پس از آن که امام صادق(علیه‎السلام) از حیره به مدینه تشریف بردند با صفوان بن مهران و جمعى دیگر از اصحاب به نجف اشرف رفتیم. پس از آن که زیارت امیرالمؤمنین(علیه‎السلام) فارغ شدیم صفوان خود را به طرف قبر حضرت سیدالشهداء نمود و به ما گفت از این مکان آن حضرت را زیارت کنید که من در خدمت امام صادق(علیه‎السلام) بودم که از این مکان آن حضرت را زیارت نمود.

آنگاه شروع به خواندن زیارت عاشورا کرد و بعد از نماز زیارت، دعاى علقمه را که پس از زیارت عاشورا می‎خوانند، خواند.

"سیف بن عمیره" می‎گوید به صفوان گفتم وقتى علقمة بن محمد زیارت عاشورا را براى ما نقل کرد این دعا را نگفت .

صفوان گفت در خدمت امام صادق(علیه‎السلام) به این مکان آمدیم چون آن حضرت زیارت عاشورا خواندند پس از خواندن دو رکعت نماز، این دعا را هم خواندند. آنگاه حضرت به من فرمودند: اى صفوان مواظب این زیارت و دعا باش و اینها را بخوان که من ضامن می‎شوم هر کس این زیارت و دعا را چه از دور و چه از نزدیک بخواند زیارتش مقبول شود و سعیش مشکور گردد و سلامش ‍ به آن حضرت برسد و حاجت او از طرف خداوند برآورده شود و به هر مرتبه‎اى که بخواهد برسد و او را نومید برنگردانند.

ای صفوان من این زیارت را با این ضمان از پدرم یافتم و پدرم از پدرش على بن الحسین(علیهماالسلام) با همین ضمان و او از امام حسین(علیه‎السلام) با همین ضمان از برادرش امام حسن(علیه‎السلام) با همین ضمان و امام حسن(علیه‎السلام) از پدرش امیرالمؤمنین(علیه‎السلام) با همین ضمان و امیرالمؤمنین از رسول خدا(صلى الله علیه و آله) با همین ضمان و رسول خدا(صلی الله علیه آله) از جبرئیل با همین ضمان و جبرئیل این زیارت را با همین ضمان از خداى عز و جل یافت و خداى عز و جل به ذات خود قسم خورده است که هر کس امام حسین(علیه‎السلام) را با این زیارت از دور یا از نزدیک زیارت کرده و با این دعا، دعا کند، زیارت او را قبول می‎کنم و خواهش او را هر قدر که باشد مى‎پذیرم و سؤالش را عطا مى‎کنم، پس ناامید از طرف من برنمی‎گردد بلکه مسرور و خوشحال، با حاجت روا شده و فوز بهشت و آزادى از آتش برمی‎گردد و شفاعت او را درباره هر کس غیر از دشمن اهل بیت قبول مى‎کنم .

آنگاه صفوان گفت که حضرت صادق(علیه‎السلام) به من فرمودند: هر وقت حاجتى برایت پیش آمد در هر مکانى که هستى زیارت این دعا را بخوان و حاجت خود را از خداوند بخواه که برآورده مى‎شود و خداوند و رسول او خلف وعده نمى‎کنند.

نیز اگر چه در خبر علقمه زیارت عاشورا اختصاص به روز عاشورا دارد ولى در خبر صفوان آمده که امام فرموده اگر بتوانى امام حسین علیه السلام را هر روز به این زیارت بخوانى بجا آورد که تمام این ثوابها براى تو خواهد بود. بلکه در عبارت کامل الزیارة آمده است که اگر بتوانى هر روز عمرت این زیارت را بخوان .

نیز براى برآمدن حاجات و امور مهم ، خواندن زیارت عاشورا بسیار مجرب است و در ذیل خبر صفوان فرمود هر گاه برایت حاجتى پیش آید این زیارت را بخوان در هر کجا که باشى و حاجت خود را از خداوند سئوال کن که برآورده می‎شود.

علماء براى برآمدن حاجات چهل روز پیاپى خواندن زیارت عاشورا را در ساعت معین بسیار مجرب دانسته اند، گر چه در روایت چهل روز وارد نشده ولى تجربه اینمطلب را ثابت نموده است .

---

برگرفته کتاب شرح زیارت عاشورا، تالیف حضرت آیة الله حاج سیداحمد میرخانی